Astrowaty uzdrowiciel rośnie na Mazurach

2014-08-08 10:59:24 (ost. akt: 2014-08-08 15:01:30)
Astrowaty uzdrowiciel rośnie na Mazurach

Autor zdjęcia: Andrzej Ryś, Nadleśnictwo Strzałowo

W Nadleśnictwie Strzałowo ma Mazurach rośnie smotrawa okazała. To pierwszy przypadek stwierdzenia występowania tej rośliny w północno-wschodniej Polsce.

Smotrawa okazała (Telekia speciosa) to roślina z rodziny astrowatych, występująca w Europie południowej i południowo-wschodniej. W Karpatach Wschodnich występuje powszechnie. W Polsce na naturalnych stanowiskach stwierdzona tylko w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Jednak niektórzy botanicy twierdzą, że status tej rośliny w polskiej florze jest niepewny i istnieje przypuszczenie, że może to być antropofit, czyli gatunek obcego pochodzenia zawleczony przez człowieka.

Kwiaty pełne miodu


Na naturalnych stanowiskach gatunek ten występuje na źródliskach, nad potokami i w dolinach rzek na siedliskach wilgotnych. W Nadleśnictwie Strzałowo autor tej informacji odnalazł go na obszarze źródliskowym przylegającym do jeziora. Stanowisko tego gatunku o powierzchni około sześciu arów zlokalizowane jest na obszarze zdegradowanego łęgu źródliskowego porośniętego 60-70-letnią brzozą. Niektóre pędy smotrawy okazałej na odkrytym stanowisku osiągają wysokość ponad 2 m, a koszyczki kwiatowe mają ponad 10 cm średnicy. Smotrawa okazała to roślina miododajna, chętnie odwiedzana przez pszczoły, trzmiele, motyle i inne owady błonkoskrzydłe. Okazałe kwiaty wykorzystywane są również przez pająki jako czatownie do polowania na owady – co widać na jednym ze zdjęć.

Ziele które leczy


Smotrawa okazała posiada również bardzo dużo właściwości leczniczych. Tak pisze na swojej stronie internetowej dr Henryk Różański:

Surowcem cennym leczniczo jest ziele smotrawy zbierane w czasie kwitnienia i suszone w normalnej temperaturze (Herba Telekiae). Surowiec jest zasobny we flawonoidy i laktony seskwiterpenowe, polifenole, olejek eteryczny i nienasycone kwasy tłuszczowe, średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe oraz fitosterole. Zawiera eudesmanolidy. Wykazuje właściwości ochronne na miąższ wątroby, przeciwzapalne na wątrobę i przewód pokarmowy. Działa żółciopędnie i lipotropowo. Obniża poziom cukru i cholesterolu oraz lipidów w czerwonych ciałkach krwi. In vitro hamuje namnażanie niektórych tkanek nowotworowych. Wodny i alkoholowy wyciąg z ziela smotrawy polecam stosować w leczeniu dyskinezy dróg żółciowych, zaburzeń w wydzielaniu żółci, kamicy żółciowej, stanów zapalnych wątroby, w profilaktyce stłuszczenia i marskości wątroby oraz nerek. Pomocna w leczeniu hiperlipidemii, hipercholesterolemii, miażdżycy, zaburzeń przemian tłuszczowych. Pomaga przy nieżycie żołądka i jelit oraz bolesnych skurczach przewodu pokarmowego. Reguluje wypróżnienia. Zewnętrznie działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, przyśpiesza regenerację skóry i błon śluzowych, leczy niektóre wypryski. Wspomaga regenerację trzustki, pobudza czynności wydzielnicze trzustki. Korzystnie działa przy przeroście gruczołu krokowego i przewlekłych chorobach skóry na tle zaburzeń metabolicznych. Hamuje stany zapalne w obrębie prostaty. Prawdopodobnie może być pomocna w leczeniu zapalenia jajników i ściany macicy, ale nie mam jednoznacznych wyników. Napar z 1 łyżki surowca na szklankę wrzątku pić 2 razy dziennie po 1 szklance. Intrakt ze świeżego ziela 1:3 na alkoholu 40-60% zażywać 2 razy dziennie po 5 ml. Kuracja smotrawą powinna trwać minimum 3 miesiące.

Węgierskie korzenie nazwy


Pierwszy człon łacińskiej nazwy opisywanej rośliny został nadany przez niemieckiego botanika Eugena von Baumgartena na cześć węgierskiego arystokraty Teleki von Szek, który w XIX wieku jako pierwszy zwrócił uwagę na urodę i okazałość tej interesującej rośliny (speciosa – drugi człon nazwy gatunkowej smotrawy okazałej – po łacinie oznacza piękna).
Według danych Atlasu Roślin Naczyniowych M. Snowarskiego smotrawa okazała w Polsce północno-wschodniej do tej pory nie występowała.

Andrzej Ryś, Nadleśnictwo Strzałowo



Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

Zobacz również