Barwne odmieńce kaczek krzyżówek

Na naszych jeziorach i innych zbiornikach wodnych przybywa kaczek krzyżowek (Anas platyrhynchos). Coraz częściej widuje się osobniki odbiegające ubarwieniem od standardowej kaczki krzyżówki. Wiadomym jest, że w każdym gatunku mogą zdarzyć się osobniki odmienne kolorystycznie. Wśród ptaków najczęściej mamy do czynienia z leucyzmem, gdy u osobnika białe ubarwienie dotyczy tylko niektórych piór, oraz z częściowym albinizmem, gdy cały osobnik jest jaśniejszy od form typowych a tęczówka oczu ma kolor normalny.

Wśród kaczek krzyżówek występują także mieszańce z rasami kaczki domowej. Zwykle te osobniki - tzw. sołtysy - są odmieńcami z rozmaitymi wersjami barwnymi. Sołtysów przybywa, ponieważ są to osobniki płodne, mogące przekazywać swoje geny na następne pokolenia. W ostatnim tygodniu stycznia na jeziorze Czos w Mrągowie pływała samica kaczki krzyżówki, której trudno było nie zauważyć. Odbiegała od osobników typowo ubarwionych swoim jaśniejszym upierzeniem. Samica posiadała beżowe pióra w różnych odcieniach. Ten przypadek może być, jak się wydaje, przykładem częściowego albinizmu, ponieważ jaśniejsza barwa dotyczyła całego upierzenia ptaka, tylko lusterko miało zachowaną fioletową barwę i tęczówka oka była normalnie zabarwiona. Samica zachowywała się tak, jak inne kaczki. Nie była izolowana przez pozostałe osobniki stada. ani nie była przez nie w żaden sposób niepokojona. Wprost przeciwnie. Samica bywała otoczona przez samców w barwach godowych. Ptak przebywał w stadzie do końca lutego. W marcu zauważyłam sołtysa - samca kaczki krzyżówki. Różnił się od pozostałych samców ubarwieniem piersi, która była w przewadze biała a brązowa pozostała jedynie pod białą obrożą na szyi. Ubarwienie reszty ciała kaczora było typowe, podobnie jak jego zachowanie. Stado nie zwracało na niego uwagi. Tylko uważniejsi przechodnie przystawali, przyglądając się tej „dziwnej” kaczce.
Maria Olszowska
Autorka jest emerytowaną nauczycielką biologii. Pochodzi z Krakowa, od trzydziestu lat mieszka w Mrągowie. Wciąż odkrywa piękno Mazur i chciałaby zachęcić innych do poznawania cudów tej krainy

Zobacz kaczki krzyżówki, zimujące w Giżycku...

...i na Drwęcy w Nowym Mieście Lubawskim