Dętka rudonoga z trzmiela wykluta

2016-10-20 12:31:33 (ost. akt: 2017-05-23 12:23:49)
Dętka rudonoga z trzmiela wykluta

Autor zdjęcia: https://swiatmakrodotcom.wordpress.com

Nie mam pojęcia, dlaczego ta niezwykła muszka otrzymała taką nietypową nazwę. W żadnym razie nie kojarzy się bowiem ani z dętką, ani nawet z oponą. Powinna raczej otrzymać jakąś nazwę, która by odzwierciedlała jej napastliwą naturę.

My ludzie nie mamy się czego obawiać, jednak niektóre owady, zdecydowanie powinny się mieć przed nią na baczności.

Jasna, pękata głowa


Nasza bohaterka zalicza się do mało znanej, ale fascynującej rodziny wyślepkowatych (Conopidae), których mamy w Polsce około 50 gatunków. Charakteryzują się one pękatymi, kanciastymi głowami, najczęściej dużo jaśniejszymi, niż reszta ciała, oraz smukłymi, maczugowato zakończonymi odwłokami. Jeśli chodzi o rodzaj Physocephala, to mamy ich w Polsce 6 gatunków (wg. Fauna Europaea). Większość z nich jest bardzo podobna do naszej dętki, ale można je odróżnić po srebrzystym pasie na boku tułowia, lub kształcie i długości czarnej pręgi na głowie.

Brązowe oczy wyślepka


Dętka osiąga długość od 1 do 1,8 cm, czyli jak na wyślepka jest całkiem spora. Podobnie jak u innych gatunków zaliczanych do tej rodziny, jej bardzo duża głowa jest pękata, zaś znajdujące się na niej oczy mają brązowe zabarwienie. Dodatkowo, uwagę zwraca także ssawka, która choć w czasie spoczynku jest złożona, to i tak jest całkiem pokaźna. Na pierwszy rzut oka może przypominać kłujkę komara, ale w rzeczywistości służy do spijania nektaru, a sama dętka jest dla ludzi zupełnie nieszkodliwa. Długie (jak na muchówki), są także czułki, które również są typowe dla tej rodziny. Idąc dalej mamy tułów, a na nim parę skrzydeł, oraz długie, mocno zbudowane odnóża. No i jest jeszcze odwłok. Jego przód jest bardzo cienki i przypomina trochę stylik żądłówki, natomiast zakończenie jest grube i maczugowate. Dodatkowo, u samców na jego spodzie znajduje się aparat kopulacyjny. Na koniec jeszcze kwestia ubarwienia, a to jest w dużej mierze czarne, z rdzawymi odnóżami oraz przodem odwłoka. Na jego końcu znajdują się dodatkowo żółtawe pasy.

Gdzie ją można spotkać?


Literatura podaje ją jako pospolitą na terenie całego kraju. Najłatwiej można na nią natrafić w pobliżu leśnych dróg, na wszelkiego rodzaju polanach oraz obrzeżach lasów. Dorosłe osobniki obserwuje się od maja do września.
Dętki nie są specjalnie ruchliwe, przynajmniej w sytuacjach, gdy odpoczywają, a zdarza im się to dość często. Na ogół siedzą sobie spokojnie na kwiatach i liściach roślin, nie zwracając zbytniej uwagi na otoczenie. Bardzo łatwo można się do nich zbliżyć i zrobić im zdjęcie, ponieważ w ogóle nie są płochliwe. Być może aż nadto ufają swoim fałszywym barwom ostrzegawczym, dzięki którym podszywają się pod żądłówki (zwłaszcza niektóre osy). Co jakiś czas robią sobie jednak przerwę od odpoczynku i przebywając na kwiatach, żywią się ich pyłkiem oraz nektarem.

Przerwany lot trzmiela


Mimo, że zazwyczaj spokojne, to jednak nie zawsze takie są. Szczególnie samiczki, które muszą złożyć jaja, co odbywa się w bardzo spektakularny sposób. Larwy bowiem są parazytoidami, żerującymi wewnątrz ciał swych żywicieli. Najpierw zaczynają od narządów rozrodczych, później zaś rozciągają się w środku, stopniowo pożerając całą resztę wnętrzności. Ich ofiarami padają głównie trzmiele, czasem też inne pszczołowate. By taka larwa mogła się znaleźć wewnątrz trzmiela, najpierw musi się wykluć ze złożonego na nim jaja. Dlatego samica wyczekuje swojej ofiary na kwiatach, a kiedy już jakaś znajdzie się w pobliżu, wówczas rzuca się na nią i dzięki akrobatycznej zręczności oraz długiemu, podgiętemu odwłokowi, umieszcza jajo pośród porastających ciało włosków. Każde takie jajeczko jest zaopatrzone w specjalne haczyki, które uniemożliwiają jego spadnięcie. Dzięki temu, samica ma pewność pomyślnego rozwoju jej potomstwa, natomiast los trzmiela zostaje przesądzony.
Materiał pozyskaliśmy dzięki współpracy ze stroną https://swiatmakrodotcom.wordpress.com.

Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

Zobacz również