Osiąga długość ok. 1 cm.
Na odwłoku ma charakterystyczny czerwono-czarny wzór.
U kowali bezskrzydłych występuje zjawisko polimorfizmu objawiające się silnym uwstecznieniem tylnych skrzydeł u części osobników. Pospolity w Polsce, często pojawia się w dużych grupach u podstawy pni drzew liściastych, szczególnie lipy.

Kopulacja trwa długo – często ponad 12 godzin, niekiedy nawet do 7 dni. W jej trakcie samiec i samica często poruszają się sczepione odwłokami. Samice kowali bezskrzydłych składają jaja do ziemi, mchu lub pomiędzy zalegające ziemię liście. Larwy wykluwają się w czerwcu. Zimują imagines, czyli w postaci dojrzałej. Wczesną wiosną owady tego gatunku budzą się i gromadzą w nasłonecznionych miejscach.

Kowale są wszystkożerne - ich pokarm stanowią głównie nasiona lipy oraz owoce, martwe oraz ranne i słabe owady (niekiedy dochodzi do kanibalizmu). Kowal wysysa pokarm za pomocą kłujki, którą można zobaczyć po odwróceniu owada na grzbiet.

Cała Polska, szczególnie w dużych miastach.