Knapiatek brązowy - pająk od kieliszka

Bardzo rzadko bywa tak, aby to kokony były sławniejsze niż stworzenia, które je wytwarzają, zwłaszcza jeśli chodzi o pająki. W tym przypadku tak jednak właśnie jest. Białe, kieliszkowate kokony tych pająków są wyjątkowo często przedstawiane na zdjęciach makro. Ich twórcy są jednak dużo mniej popularni, ale niedawno udało mi się na nie natknąć, więc mogę wam je przedstawić.

Systematyka

Rodzaj knapiatek (Agroeca) liczy w naszym kraju 5 gatunków. Najbardziej znany i najbardziej rozprzestrzeniony jest knapiatek brązowy. Oprócz niego są jednak również inne, jak chociażby zbliżony do niego wyglądem, ale wyraźnie mniejszy Agroeca proxima, czy znacznie ciemniejszy Agroeca cuprea. Ich odróżnienie nie zawsze jest łatwe. W tym przypadku także targają mną wątpliwości, dlatego nie jestem w stanie dać 100% gwarancji, że pająki na zdjęciach to właśnie ten gatunek (dlatego użyłem skrótu cf. w nazwie łacińskiej). Rodzaj Agroeca zaliczany jest do mało znanej rodziny Liocranidae, blisko spokrewnionej z aksamitnikowatymi (Clubionidae).

Wygląd

Knapiatek brązowy wie jak nie rzucać się w oczy. Cały jest brązowy, zaś na odwłoku znajduje się wyraźny, szarawy wzór. Z tego też względu jest niepozornym, niczym szczególnym niewyróżniającym się pająkiem. Jeśli zaś chodzi o rozmiary, to osiąga od 5 do 9 mm, przy czym samiec jest mniejszy od samicy, a do tego dysponuje delikatniejszą budowę ciała.

Gdzie go można spotkać?

Nasz bohater występuje dość powszechnie w całym kraju, jednak ze względu na skryty tryb życia widuje się go dość rzadko. Zamieszkuje różnego rodzaju lasy. Od czasu do czasu pojawia się za dnia na leśnych ścieżkach i ściółce leśnej, generalnie jednak prowadzi nocny tryb życia.

Tryb życia

Znacznie częściej niż samego pająka spotyka się tworzone przez niego kokony. Ich proces tworzenia jest dosyć ciekawy, dlatego zaraz wam go ładnie przedstawię. Całość odbywa się wiosną. Wówczas samiczka wybiera jakieś dogodne miejsce na budowę kokonu, przeważnie jest to wnęka w korze drzewa albo jakaś gałązka lub łodyżka rośliny. Tworzenie kokonu odbywa się w dwóch etapach, każdy trwa jedną noc. Podczas pierwszej samiczka tworzy wspomniany wcześniej biały „kieliszek”, zawieszony do góry dnem dzięki przymocowanym do podłoża niciom. Główna jego część składa się z dwóch komór. W górnej znajdują się złożone przez nią jaja, dolna natomiast jest pusta. Przynajmniej do czasu, gdy z jaj nie wylęgną się młode pajączki. Kiedy tak się stanie, „młodziaki” wykorzystają jej wnętrze do przejścia pierwszej wylinki i dopiero po jej odbyciu wychodzą na zewnątrz i opuszczoną zbudowany przez matkę przytulny kąt. W czasie drugiej nocy samiczka starannie oblepia kokon grudkami ziemi. W ten sposób maskuje całość tak, aby potencjalni wrogowie nie byli w stanie go odnaleźć. Czy to się udaje? Z tym jest różnie. Istnieją wyspecjalizowane, pasożytnicze błonkówki, które często obierają sobie takie kokony za cel, nie przejmując się przy tym jego maskującym wyglądem.
A jak wygląda życie dorosłych pająków? Przyznam, że na ten temat mam bardzo mało informacji. Z tego, co udało mi się ustalić, dorosłe kryją się za dnia wśród kamieni, mchów oraz ściółki leśnej. Nie tworzą pajęczyn, zaś nocą wychodzą na polowanie.
Artykuł pozyskaliśmy dzięki współpracy ze stroną http://swiatmakrodotcom.wordpress.com/