Małga (Ruda) nad Rzeką Omulew była najstarszą miejscowością na terenie gminy Jedwabno, wymienianą w urzędowych dokumentach już w 1343 roku. Przypuszcza się, że istniała już w okresie przedkrzyżackim.
Powstanie wsi oraz jej późniejszy rozwój jest nierozerwalnie powiązany z pozyskiwaniem i przetwarzaniem przez miejscową ludność zalegających w okolicy darniowych rud żelaza.
20 stycznia 1945 roku przez Małgę przeszła grupa wojsk radzieckich, siejąc śmierć i zniszczenie. Ocaleli jedynie ludzie, którzy schronili się w Małdze Małej.
20 stycznia 1945 roku przez Małgę przeszła grupa wojsk radzieckich, siejąc śmierć i zniszczenie. Ocaleli jedynie ludzie, którzy schronili się w Małdze Małej.
Najpierw był poligon
Na początku lat 50. XX wieku ówczesne władze zdecydowały, że Małga wraz z pobliskimi miejscowościami zostaną zlikwidowane, a na ich terenie powstanie poligon wojskowy. Mieszkańcy zaczęli stopniowo opuszczać swoją ojcowiznę i wyjeżdżać za granicę państwa bądź też osiedlać się w pobliskich wsiach. Od 1954 roku w Małdze zaczęło gospodarować wojsko. Wioska w krótkim czasie zniknęła z powierzchni ziemi. Wojsko wyprowadziło się stąd na dobre w 1993 roku.
Rezerwat na poligonie
Obecnie na terenach byłej miejscowości Małga gospodarują leśnicy, którzy postanowili oddać ten teren we władanie sił przyrody. Chcąc zachować unikatowe walory przyrodnicze i kulturowe utworzono tutaj rezerwat przyrody „Małga” oraz ostoje ochronne cietrzewia.
Ruiny zniszczonej Małgi stały się obecnie rajem dla wielu gatunków ptaków, tych rzadkich oraz tych bardziej pospolitych, które śpiewem i trelami wypełniają ciszę po tętniącej ongiś gwarem wsi.
Jedynym śladem minionych czasów jest zrujnowana, ostrzelana wojskowymi pociskami wieża kościelna. Pozostawiono ją prawdopodobnie tylko po to, by stanowiła punkt orientacyjny dla żołnierzy biorących udział w ćwiczeniach. Po kościele i stojącej obok plebani zostało jedynie gruzowisko. Przy świątyni znajduje się też poważnie zniszczony cmentarz. Niewiele nagrobków ocalało, prawie z żadnej tablicy nie można odczytać już nazwisk osób tu spoczywających.
Teren po zlikwidowanej wsi z ruinami wieży kościoła w Małdze i wojskowej wieży dowodzenia w Sadku, wykorzystywany jest do zabawę w paintball.
Wełniczka pasożytnicza to grzyb z niewielkimi owocnikami. Należy do rodziny przezroczkowatych (Hyaloscyphaceae),... 
Rozpiętość skrzydeł sięga nawet 12,4 cm. Przednie skrzydła mają kolor brązowy, z jaśniejszymi, cienkimi... 
Gatunek grzybów należący do rodziny soplówkowatych (Hericiaceae), typowy dla rodzaju Hericium. Nazwę... 
Gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Ma wiele nazw zwyczajowych: chrościna, mącznica garbarska,... 
Występuje w górskich obszarach Europy i Turcji. W Polsce występuje głównie w Tatrach, poza tymi górami... 
Komentarze (5) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
lugi #1534548 | 62.148.*.* 5 lis 2014 20:36
https://www.youtube.com/watch?v=VHTVnNIE m8c filmik nagrany w październiku 2014
!
odpowiedz na ten komentarz
zdzichu #946134 | 88.156.*.* 9 sty 2013 22:47
autor ma mgliste pojęcie o temacie, a pierwsza wojna, a leśnicy zasłaniają się cietrzewiem (którego nie ma) tylko po to bu uniemożliwić wykopki.
!
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)
klop #945298 | 213.73.*.* 9 sty 2013 13:51
Przecie widać, że to nie pejtbol...chopaczyna kręci hajkapa! ;-)
!
odpowiedz na ten komentarz
sss #945256 | 83.9.*.* 9 sty 2013 13:16
Co to rezerwat przyrody gdzie grają w paintball?!
!
odpowiedz na ten komentarz