Zobacz w naszej bazie
  • Czos

    Jezioro Czos

    Jezioro leżące na obrzeżach Mrągowa. Ma urozmaiconą i rozwiniętą linię brzegową z niewielką wysepką w południowo-wschodniej...

  • Juno

    Jezioro Juno

    Jezioro leży w bezpośrednim sąsiedztwie Mrągowa. Jest to rynnowy zbiornik o rozwiniętej linii brzegowej. Rozwinięta linia...

Przewodnik lokalny

Mazurskie dmuchawce, czyli mniszkowy zawrót głowy

2015-05-11 12:35:59 (ost. akt: 2015-05-11 12:31:42)
Mniszkowa łąka

Mniszkowa łąka

Autor zdjęcia: Maria Olszowska

Mniszek lekarski zapanował w majowej przyrodzie. Zaścielił żółtym kobiercem łąki, pastwiska, pozłocił leśne polany, zaanektował pobocza dróg i miejskie trawniki. Roślina produkuje sok mleczny i z tego powodu mniszek zwany jest niepoprawnie mleczem.

Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) posiada gruby korzeń palowy, z którego wyrasta rozeta słabo podzielonych liści i jeden lub więcej głąbików (nierozgałęzionych łodyg pustych w środku). Na szczycie głąbika wyrasta kwiatostan koszyczkowy złożony z żółtych kwiatów języczkowych, w których znajdują się słupki i pręciki. Kielich przekształcony jest w pojedyncze włoski. Okrywa koszyczka składa się z kilku szeregów listków, które podczas kwitnienia przeważnie odginają się na zewnątrz.

W czasie deszczu się zamyka


Kwiatostany mniszka zamykają się wieczorem i w czasie deszczu. Owocem jest niełupka wyglądająca jak parasol a dzięki włoskom puchu kielichowego rozsiewana przez wiatr. Z całego koszyczka kwiatków powstaje owocostan zwany popularnie dmuchawcem, złożonym z wielu wspomnianych niełupek. Mniszek uznawany jest za chwast, roślinę niepożądaną wśród roślin uprawnych na polach. Jako roślina ruderalna i inwazyjna potrafi rosnąć wszędzie i zająć każdą przestrzeń, bo nie ma specjalnych wymagań i produkuje ogromne ilości nasion. Ciekawostką jest fakt, że mniszek to roślina apomiktyczna, u której do wytworzenia nasion może dojść bez zapłodnienia. Tym można tłumaczyć niewiarygodny sukces rośliny w zajmowaniu nowych terenów. W pierwszym roku formuje się zwykle tylko rozeta liści, zaś kwiatostan rozwija się dopiero w drugim roku.

Miodu naszego powszedniego...


Mniszek jest rośliną miododajną. Ściągają do niej rzesze owadzich głodomorów. Przylatują motyle, pszczoły, trzmiele i pluskwiaki, chrząszcze, nawet pajęczaki. Pozyskiwany przez pszczoły miód z mniszka lekarskiego uznawany jest za jeden z najzdrowszych. Roślina jest jadalna dla ludzi i zwierząt. Nie bez powodu mniszek posiada nazwę "lekarski", bowiem jest to wszechstronne i uniwersalne ziele. Mniszek lekarski jest bogaty w witaminy, składniki mineralne, aminokwasy i inne substancje ważne dla naszego zdrowia.

Sałatka z mniszka? Czemu nie


W celach leczniczych wykorzystuje się wszystkie organy tej rośliny. Odpowiednio przygotowane korzenie, liście i kwiaty mniszka leczą wiele chorób i działają profilaktycznie. Korzystnie wpływają na układ nerwowy, odpornościowy, kostny, oddechowy, wspomagają pracę wątroby w usuwaniu toksyn, wspomagają pracę układu pokarmowego, chronią nasze jelita przed infekcjami, mają działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe, przeciwmiażdżycowe, obniżają poziom cholesterolu i cukru we krwi, opóźniają proces starzenia i zmniejszają ryzyko zachorowania na nowotwory i choroby układu krążenia. Mniszka stosuje się również w leczeniu chorób kobiecych. Z młodych liści mniszka zbieranych z dala od dróg samochodowych robić można zdrowe i smaczne sałatki do obiadu.
Mniszki będą kwitły do późnej jesieni, ale już nie tak masowo jak w maju. Zatem póki czas cieszmy oczy pięknymi mniszkowymi krajobrazami.
Maria Olszowska
Autorka jest emerytowaną nauczycielką biologii. Pochodzi z Krakowa, od trzydziestu lat mieszka w Mrągowie. Wciąż odkrywa piękno Mazur i chciałaby zachęcić innych do poznawania cudów tej krainy


Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

Zobacz również