Dziurawiec - antydepresyjne ziółko

Rośliną szczególnie polecaną na takie herbatki do picia w zimowe popołudnia jest dziurawiec.

Dziurawiec bywa nazywany świętojańskim zielem, gdyż w naszym regionie zakwita zwykle w okolicach 24 czerwca i kwitnie do września. Jest półkrzewem o drobnych owalnych liściach, pięknych żółtych kwiatach, wybiera suche i dobrze nasłonecznione gleby. Liście oglądane pod „światło” sprawiają wrażenie, podziurawionych, ale to tylko banieczki olejku lotnego załamujące światło. Do celów profilaktyczno leczniczych zbiera się górne części łodyg, zielarze zalecają zbiór podczas pełni księżyca w połowie lipca, gdyż roślina wtedy właśnie "wysyła" związki czynne do górnych partii organizmu.
Herbatką z dziurawca delektował się już Hipokrates, uważając tę rośliną za lek uniwersalny. Rzeczywiście zalecany jest jako najskuteczniejszy w stanach wyczerpania nerwowego, migrenach, bezsenności, a co najważniejsze pogorszonego samopoczucia. Odkryto, że przyczynia się do utrzymania odpowiedniego poziomu serotoniny (hormonu szczęścia) w naszym organizmie. Główne związki czynne to flawonoidy (rutyna, kwercetyna), naftodwuantrony (hipercyna), garbniki katechinowe, olejek eteryczny, kwasy wielofenowe (kwas kawowy, kwas chlorogenowy, holina, fitosterole).

Ziele dziurawca działa przeciwskurczowo na mięśnie gładkie dróg żółciowych i naczyń krwionośnych. Następuje powolny stopniowy spadek napięcia ścian w tych narządach (flanoidy, hyperycyna). Ilość wydzielanego moczu zwiększa się nieznacznie. Ze względu na duże ilości katechin obserwuje się działanie na drobne naczynia krwionośne - włośniczki i drobne tętniczki kapilarne. Stwierdzono dodatkowo, iż ziele dziurawca hamuje wzrost gronkowca złocistego, natomiast nie działa na bakteria gram - ujemne i grzyby.
Najnowsze badania naukowe wskazują na właściwości przeciwdepresyjne, po podaniu większych dawek zawierających hiperycynę. Związek ten o intensywnie czerwonej barwie działa skutecznie w psychozach, stanach nerwico- depresyjnych. Jest to jednocześnie związek fotodynamiczny, zwiększający u ludzi i zwierząt zdolność absorpcji promieni UV (to powoduje, że trzeba unikać opalania się zarówno na słońcu, jak i w solarium). Stwierdzono korzystny wpływ hipercyny na procesy biochemiczne w organizmach, opanowanych przez nowotwory złośliwe.
Zwykłe wodne wyciągi z ziela dziurawca nie wykazują jednak oddziaływania, antydepresyjnego. Hypercyna dobrze rozpuszcza się w alkoholu jak i olejach roślinnych. By otrzymać skutecznie działający ziołowy lek antydepresyjny, należy kwiaty zanurzyć w etanolu, a następnie dodać ojej słonecznikowy, lekko ogrzać odcedzić, a intensywnie czerwony przelać do ciemnej butelki. Tak przygotowany preparat na Syberii stosowało się na oparzenia, ropne zapalenia skóry, złamania i itp.