Sasanka otwarta

Królestwo
roślin
Podkrólestwo
naczyniowe
Gromada
nasienne
Podkrólestwo
okrytonasienne
Rząd
jaskrowce
Rodzina
jaskrowate
Rodzaj
sasanka
Gatunek
sasanka otwarta

Roślina: Sasanka otwarta

Kategoria
Rośliny > Rośliny zielne
Nazwa łacińska
Pulsatilla patens (L.) Mill.
Przeciętna długość życia
Bylina (roślina wieloletnia)
Kwitnie od marca do kwietnia, czasami kwitnienie przedłuża się do czerwca. Ma przedsłupne kwiaty zapylane przez błonkówki[6]. Roślina nie wytwarza nektaru, ale jest chętnie odwiedzana przez owady dokonujące zapylenia krzyżowego, gdyż wytwarza bardzo dużo pyłku. Owoce podczas kiełkowania posiadają zdolność czynnego wnikania do gleby. Wszystkie części rośliny zawierają trującą protoanemoninę. Po wysuszeniu roślina traci własności trujące.

W niektórych krajach - w tym w Polsce - uprawiana jest jako roślina ozdobna w ogródkach przydomowych, zwłaszcza w ogrodach skalnych, podobnie jak sasanka zwyczajna. Ozdobna jest również po przekwitnięciu. Uprawiana jest zazwyczaj z nasion, bardzo łatwo rozmnaża się też przez podział rozkrzewionych kęp. Wymaga gleb lekkich i dobrze wapnowanych, stanowiska słonecznego, lub nieco tylko zacienionego. Po kilku latach bryła korzeniowa ulega nadmiernemu zagęszczeniu, należy ją wówczas wykopać i przerzedzić.

Łodyga o wysokości 10–20 cm jest silnie owłosiona długimi białymi włoskami. W czasie dojrzewania owoców wydłuża się do 35 cm.
5–12 liści odziomkowych rośnie na długich, pochwiasto rozszerzonych ogonkach. Pod kwiatami posiada jeszcze trzy przysadki – siedzące listki podzielone na równowąskie łatki. Są one owłosione podobnie, jak łodyga. Na zimę obumierają.
Dzwonkowate, pojedyncze kwiaty mają długość 3–6 cm. W czasie kwitnienia są szeroko otwarte (stąd nazwa gatunkowa rośliny). Okwiat złożony z 6 działek o fioletowo-niebieskim kolorze. Wewnątrz liczne słupki i pręciki. Młode pączki są okryte długimi, białymi włosami.
Owoce to niełupki z długą pierzastą ością, która pełni rolę aparatu lotnego, nasiona rozsiewane są bowiem przez wiatr. W czasie dojrzewania liczne niełupki tworzą charakterystyczny owocostan – puszystą kulkę.

Obszar występowania

Występuje wokół bieguna w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Tylko w Europie Wschodniej ma zwarty zasięg sięgający mniej więcej granic Polski, poza tym występuje na rozproszonych stanowiskach w Rumunii, na Węgrzech, w Czechach, Polsce, Niemczech i w Skandynawii. Rośnie na świetlistych, suchych zboczach, słonecznych obrzeżach lasów i zarośli. W Polsce w stanie dzikim jest rzadka i jej ilość zmniejsza się w ostatnich latach. Występuje tylko na niżu i w pasie wyżyn, dawniej było kilka jej stanowisk w Pieninach i Rogoźniku na Podhalu, ale wyginęła na tych stanowiskach. Na Warmii i Mazurach nieliczne stanowiska odkryto m.in. w Nadleśnictwie Olsztynek.

Informacje na temat ochrony

W Polsce roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową.

Zobacz również