Zakochany boleń dostaje wysypki

2014-03-11 13:47:15 (ost. akt: 2014-03-11 13:59:39)
Boleń złowiony w wyrobisku nielbarskim w pobliżu Nowego Miasta Lubawskiego przez Jana Szymańskiego

Boleń złowiony w wyrobisku nielbarskim w pobliżu Nowego Miasta Lubawskiego przez Jana Szymańskiego

Autor zdjęcia: Stanisław R. Ulatowski

Boleń jest przedstawicielem rodziny karpiowatych. Należy - obok klenia - do najbardziej drapieżnych przedstawicieli tej rodziny. Podczas polowania ogłusza swoje ofiary, a w czasie tarła samce dostają wysypki na skrzelach.

Zasięg występowania obejmuje Europę. Zamieszkuje przede wszystkim rzeki, głównie nizinne, ale można spotkać go także w zbiornikach zaporowych, większych jeziorach i zatokach. Preferuje środkowe odcinki dużych rzek nizinnych. W zbiornikach stojących (jeziora, zbiorniki) przebywa w pelagialu.
Młode ryby trzymają się w małych stadach w pobliżu brzegów. Starsze stają się samotnikami, przebywają bliżej nurtu rzeki. Należy do ryb migrujących, odbywa wędrówki tarłowe, zimowiskowe i pokarmowe. Nasilenie wędrówek ma miejsce w maju i czerwcu. W tym czasie może tworzyć niewielkie stada. Długość wędrówek zależy od rodzaju cieków.

Ciało jest długie, nieco bocznie spłaszczone, krawędź brzucha zaokrąglona, za płetwami brzusznymi biegnie kil, pozbawiony łusek. Łuski pokrywające ciało stosunkowo duże. Głowa jest spiczasta, otwór gębowy szeroki, głęboko wcięty, końcowy ze szczęką dolną nieco wysuniętą, na jej końcu znajduje się zgrubienie, wchodzące w wycięcie szczęki górnej. Oczy są duże, położone w górnej części głowy. Płetwa grzbietowa, wsparta na 10-11 promieniach stosunkowo wysoka, odbytowa dłuższa (15-18 promieni), jej krawędź głęboko sierpowato wcięta, wszystkie płetwy ostro zakończone, płetwa ogonowa głęboko wcięta. Jako przedstawiciel ryb karpiowatych nie ma zębów na szczękach, zęby gardłowe są dwuszeregowe.

Ubarwienie grzbietu oliwkowozielone z stalowoniebieskim połyskiem. Boki są jaśniejsze, żółto lśniące. Strona brzuszna srebrzyście biała. Płetwy piersiowe, brzuszne oraz odbytowa są czerwonawe, pozostałe szarawe lub szarawoniebieskie z ciemniejszymi krawędziami.

We wczesnych stadiach rozwojowych odżywia się wrotkami, zooplanktonem oraz owadami zbieranymi z powierzchni wody. Ryby pojawiają się w jego diecie po przekroczeniu 4 cm długości. Od drugiego roku życia staje się typowym drapieżnikiem. Odżywia się głównie drobnymi rybami karpiowatymi, takimi jak ukleja, płoć, kiełbie. Najintensywniej żeruje wiosną, po tarle oraz jesienią. Poluje rano lub wieczorem. Ofiary ogłusza uderzeniami ogona o powierzchnię wody.

Rośnie dosyć szybko. Dojrzewa płciowo w wieku 4-5 lat, przy długości ciała około 30 cm. Tarło odbywa się wczesną wiosną. Zwykle poprzedza je wędrówka w górę rzek. U samców w tym okresie pojawia się wysypka tarłowa na pokrywach skrzelowych i płetwach piersiowych. Tarło ma miejsce w rzekach, w bystrym nurcie wody, o dnie kamienisto-żwirowym, przy temperaturze wody 5-7oC.
Osiąga 60-80 cm długości i masę 6-8 kg. Żyje do 17 lat. Nie posiada wielkiego znaczenia gospodarczego, mięso bez większych walorów smakowych, jest białe i tłuste. Jest dosyć popularną rybą wędkarską. Należy do ryb walecznych.
Ze względu na odbywane wędrówki główne zagrożenia wiążą się z zabudową poprzeczną rzek i regulacjami koryt. Zagrożenie stanowi też zanieczyszczenie rzek ściekami bytowymi i przemysłowymi. Działania ochronne powinny skupić się na zachowaniu dobrej jakości siedlisk bolenia.
Obejmuje go okres ochronny (od 1 stycznia do 31 kwietnia) oraz wymiar ochronny do 40 cm.
Jolanta Szlachciak
Autorka jest doktorem w Katedrze Zoologii na Wydziale Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie


Komentarze (1) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Dodaj komentarz Odśwież

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. Weedmasta #1346999 | 85.221.*.* 12 mar 2014 11:16

    Piękny bolek, oj piękny.

    ! - + odpowiedz na ten komentarz

Zobacz również