Wygląd zewnętrzny
Smukły, niewielki, niebiesko-czarny ptak o ceglastoczerwonym czole i podgardlu (pod którym metalicznie ciemnoniebieski pasek) oraz kremowobiałym spodzie ciała. Silnie wcięty ogon, widełki są najdłuższe u starych samców - do 7,5 cm głębokości. Skrzydła dość długie i wąskie, ostro zakończone. Słaby dymorfizm płciowy - obie płci ubarwione jednakowo, samice mają jedynie nieco krótsze zewnętrzne sterówki. Wierzch czarny z granatowym połyskiem, na piersi czarna obwódka, tej samej barwy obwódka na szyi. Mały, czarny dziób. Nogi drobne, czarne. Na spodniej stronie ogona białe plamy.
Rozmiary ciała: długość ok. 17-23 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 32-35 cm, masa ciała ok. 16-21 g

Zamieszkuje niemal całą Eurazję (prócz północnych krańców), część północnej Afryki i prawie całą Amerykę Północną. Zimuje w południowo-wschodniej Azji, subsaharyjskiej Afryce i większej części Ameryki Południowej. Pojedyncze osobniki notowano także w Antarktyce.

W Polsce bardzo liczny ptak lęgowy. Wędrowny na duże dystanse, przeloty w kwietniu i do końca maja i powroty na zimowiska od września do października. Najdłużej zwlekające do migracji osobniki widywano jeszcze w listopadzie. Nie stwierdzono prób zimowania (prócz pojedynczego przypadku). W Polsce spotyka się jej gniazda w całym kraju przy zabudowaniach. W górach dolatuje do 1000 m n.p.m. W Europie Środkowej to jedyna jaskółka, która ma wydłużone, zewnętrzne sterówki.
Ciekawostka: w Afryce poluje się na nie w celach kulinarnych.

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.