Bolenie osiągają długość 50–75 cm i 6-8 kg masy ciała, maksymalnie 120 cm (masa ciała do 12 kg). Mają długie, wyciągnięte, bocznie nieco spłaszczone ciało, brzuch lekko zaokrąglony, za płetwami brzusznymi biegnie pozbawiony łusek tzw. kil. Nieco wysunięta szczęka dolna ma na końcu zgrubienie, chowające się we wgłębieniu szczęki górnej. Łuski małe, 64–76 wzdłuż linii bocznej. W płetwie grzbietowej 10–11 promieni, w odbytowej 15–18. Krawędź płetwy odbytowej głęboko sierpowato wcięta, płetwy piersiowe ostro zakończone, płetwa grzbietowa stosunkowo wysoka. Zęby gardłowe dwurzędowe. Ubarwienie grzbietu oliwkowozielone ze stalowoniebieskim połyskiem. Boki jaśniejsze, żółto lśniące. Strona brzuszna srebrzyście biała. Płetwy piersiowe, brzuszne oraz odbytowa są czerwonawe, pozostałe szarawe lub szarawoniebieskie z ciemniejszymi krawędziami.

Występuje w większych i średnich rzekach nizinnych, a także w zbiornikach zaporowych, w wodach płynących, w większych jeziorach i zatokach Młode ryby żyją w małych stadach, w pobliżu brzegów. Rosnąc stają się coraz bardziej samotnikami, trzymającymi się nurtu rzeki.
W województwie warmińsko-mazurskim boleń występuje m.in. w jeziorze Ruś w gminie Pisz oraz w Jeziorze Starodworskim w Olsztynie.

Okres ochronny: od 1 stycznia do 30 kwietnia
Wymiar ochronny: 40 cm